साँफेबगर ।
आत्मनिर्भर बन्न कफी खेती गर्न सुरु गरिएको छ। स्वदेशमै बसेर आत्मनिर्भर बन्न कफी खेती गर्न सुरु गरिएको हो। आफै बिरुवा उत्पादन गरेर जिल्लामै पहिलो पटक बान्नीगढी जयगढ गाउँपलिका वडा नम्बर ४ तिमिल्सैनमा कफी खेती गर्न सुरु गरिएको छ। मंगलासेनी एग्रो प्राईभेट लिमिटेड मार्फत स्थानीय लक्ष्मी ढुंगानाले कफी खेती सुरु गर्नु भएको हो।
अहिले आफैले उत्पादन गरेका एक हजार पाँच सय विरुवाहरु पन्ध्र रोपनी जमिनमा रोपिएको र बाँकी चार हजार पाँच सय विरुवाहरुलाई पोली व्यागमा राखेर नर्सरीमा हुर्काईदैछ। नेपाल चिया तथा कफी बोर्डबाट एक लाख ५० हजार र आफ्नो साढे चार लाख रुपियाँ लगानीमा कफीका विरुवा उत्पादन गरेर रोपिएको ढुंगानाले बताउनु भयो।
उहाँले भन्नु भयो–यसमा बान्नीगढी जयगढ गाउँपालिकाले हाते ट्याक्टर खरिद गर्न ४३ हजार रुपियाँ अनुदान र प्राविधिक सहयोग गरेको छ। आफ्नो ठाउँमा केहि गर्नु पर्छ भन्ने सोचले व्यवसायिक रुपमा कफी खेती सुरु गरिएको ढुंगानाले बताउनु भयो। उहाँले विषेश त युवाहरुको बढ्दो वैदेशिक पलायन र स्थानीय स्तरमै रोजगारीको सिर्जना गर्न पनि कफी खेती गर्ने योजना बनेको बताउनु भयो।
अहिले आफ्नै जमिनमा कफीका विरुवा रोपेका छौँ, हामी विरुवा उत्पादनलाई निरन्तरता दिएर समुदायका अन्य व्यक्तिका खाली जमिनमा पनि कफी खेती विस्तार गर्दै लैजानेछौँ ढुंगानाले भन्नुभयो। ढुंगानाका अनुसार अहिले फर्ममा तीन जनाले आंशिक रुपमा रोजगारी समेत पाएका छन्। भविष्यमा कफी खेती बढाउँदै गयो भने आम्दानी पनि बढ्ने र रोजगारीको सिर्जना पनि हुने गरि काम भई रहेको छ। पछिल्लो समय कफी २ हजार देखि २ हजार ६ सय रुपैयाँसम्ममा बिक्री भएको पाईन्छ।
गाउँघरमा अग्र्यानिक कफी उत्पादन गर्न सके, स्थानीय सीप र साधनको विकास हुने, पर्यटकीय क्षेत्र निर्माण गर्न सकिने, जलवायु परिवर्तन तथा भूक्षय रोकथाम हुने, भावी पुस्तालाई नयाँ खालको ज्ञान सिपको विकास गरी स्वदेशमै आत्मनिर्भर बन्न अभिप्रेरित गर्न सकिने ढुंगानाको बुझाई रहेको छ। कफी खेतीबाट परम्परागत रुपमा गरेका बालीनाली र खेती भन्दा राम्रो आम्दानी लिन सकिने भए पछि कफीका विरुवा उत्पादन गरेर रोप्न सुरु गरिएको बान्नीगढी जयगढ गाउँपालिका कृषि शाखाका प्राविधिक नृप सुतारले बताउनुभयो। बजारमा कफीको माग बढ्न थाले पछि कफीको उत्पादनमा वृद्धि गर्ने र बजारीकरणका लागि पहल गर्ने उद्धेश्यका साथ अगाडि बढेको उहाँको भनाई रहेको छ।
जिल्लामा यस अघि व्यावसायिक रुपमा कफीका बिरुवा उत्पादन नभए पनि हावापानीका हिसाबले धेरै स्थानमा कफीबाट राम्रो आम्दानी गर्न सकिने सुतारले बताउनु भयो। जिल्लामा अहिलेसम्म व्यावसायिक कफी खेती सुरु नभए पनि अध्ययन पनि भई रहेको बताउनुभयो। उहाँले भन्नु भयो–जिल्लामा अहिले जलवायु परिवर्तनका कारण अन्य उत्पादन घटेको छ त्यस ठाउँमा कफीबाट राम्रो आम्दानी लिन सकिन्छ। ८ सय देखि १२ सय मिटरको बीचको उचाइँमा कफी खेती गर्न सकिने भएकाले आगामी वर्ष देखि कृषि विकास कार्यालयले समेत यस्तो भागमा वैकल्पिक बालीका रुपमा कफी खेतीलाई व्यावसायिक रुपले अगाडि बढाउन सकिन्छ वा सकिँदैन भनेर परीक्षण पनि गरिने बताउनु भयो।
तस्बिर : निर्प सुतार ।
